Algemene dekkingsmiddelen zijn inkomsten van een gemeente waarvoor geen bestedingsdoel is bepaald. Dat betekent dat de gemeente deze vrij kan bestede n. Algemene dekkingsmiddelen zijn bedoeld om de programma’s uit te voeren die de gemeenteraad heeft vastgesteld.
Uitkeringen gemeentefonds
De uitkeringen uit het gemeentefonds zijn voor de begroting 2026 en meerjarenraming 2027-2029 gebaseerd op de meicirculaire 2025. De meicirculaire 2025 bevestigt het beeld uit de voorjaarsnota van het (demissionair) kabinet: in de komende twee jaar wordt de bezuinigingsopgave voor gemeenten verlicht. Tegelijkertijd zorgt de val van het kabinet voor nieuwe onzekerheden. Omdat het kabinet demissionair is, worden voorlopig geen nieuwe beleidsmaatregelen verwacht. Gemeenten zullen de komende periode moeten blijven opereren binnen de bestaande financiële kaders.
In 2026 bedraagt onze uitkering uit het Gemeentefonds € 182 miljoen en is daarmee veruit onze belangrijkste inkomstenbron. De algemene uitkering bedraagt € 164 miljoen. Naast de algemene uitkering ontvangen we nog integratie- en decentralisatie uitkeringen samen € 18 miljoen.
Ten opzichte van de vorige begroting zijn de volgende ontwikkelingen verwerkt:
- Ontwikkeling accressen
Het accres - de jaarlijkse groei van het gemeentefonds - is sinds 2024 niet meer gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven, maar aan de ontwikkeling van de economie (het bruto binnenlands product, BBP). Dit zou voor een stabielere groei moeten zorgen dan de oude systematiek. De normering wordt gesplitst in een volumedeel en een prijsdeel. Het volumedeel is gebaseerd op een achtjaars historisch gemiddelde van het BBP. Het prijsdeel is gebaseerd op de prijsontwikkeling (inflatie) van het BBP van het lopende jaar.
- Demping terugval gemeentefonds:
Het rijk compenseert de terugval in het gemeentefonds vanaf 2026.
- Tekort jeugdzorg voor rekening Rijk
Op advies van de deskundigencommissie van Ark is het tekort in het budget voor de terugval in het gemeentefonds gelijk verdeeld over Rijk en gemeenten (50-50).
- Groeipad maatregelen Hervormingsagenda
Het ingroeipad van de maatregelen van de hervormingsagenda is verzacht voor de jaren 2026 en 2027.
- Hervormingsagenda jeugd
Voor de jaren 2028 en verder versterkt het kabinet de beheersmaatregelen uit de Hervormingsagenda en worden aanvullende maatregelen uitgewerkt. Vanaf 2028 wordt hiervoor € 835 miljoen uit het gemeentefonds genomen. Een deel hiervan (eigenbijdrage jeugdzorg en sturen op trajectduur jeugdzorg) is voor de jaren 2028 en 2029 budgettair neutraal in de begroting opgenomen.
- Uitstel vervanging abonnementstarief Wmo
De invoering van de inkomens- en vermogensafhankelijke eigen bijdrage wordt uitgesteld tot 1 januari 2027. De geplande uitname uit het gemeentefonds van € 225 miljoen in 2026 wordt daardoor in de meicirculaire 2025 teruggedraaid en gaat nu pas in vanaf 2027.
BTW compensatiefonds (BCF)
Gemeenten kunnen BTW die betaald wordt op overheidstaken compenseren bij het Rijk ten laste van het BCF (Btw compensatiefonds). Vanaf 2015 zijn het BCF en het Gemeentefonds communicerende vaten. Ontstaat financiële ruimte in het BCF dan komt dit ten gunste van het Gemeentefonds; overtreffen de BTW declaraties het BCF dan vult het Gemeentefonds dit aan. Vanaf 2019 is de afrekensystematiek tussen het BCF en het Gemeentefonds gewijzigd. Gemeenten krijgen nog altijd waar ze recht op hebben, maar het Rijk voegt het geraamde BCF surplus niet meer op voorhand toe aan het Gemeentefonds.
Het Rijk, VNG en de provinciale toezichthouders hebben afspraken gemaakt. Dit betekent dat het voor gemeenten is toegestaan om een inkomstenpost op te nemen ter hoogte van maximaal de laatst vastgestelde jaarrekening van het Rijk. Voor 2026 betekent dit dat de inkomstenpost structureel is verlaagd met € 950.000. Vanaf 2026 hebben wij € 1.300.000 als stelpost opgenomen.
Uitkeringen gemeentefonds | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 |
|---|---|---|---|---|
Algemene uitkering | 163.057 | 168.256 | 168.007 | 174.197 |
Integratie-uitkeringen: | ||||
Participatie | 16.663 | 16.181 | 15.564 | 15.007 |
Decentralisatie- integratie uitkeringen: | ||||
Decentralisatie provinciale taken vergunningverlening, toezicht en handhaving (DU) | 267 | 267 | 267 | 267 |
Voorschoolse voorziening peuters (DU) | 121 | 121 | 121 | 121 |
Armoedebestrijding kinderen (DU) | 248 | 248 | 248 | 248 |
Jeugdhulp kinderen in een AZC | 33 | 33 | 33 | 33 |
Impulsgelden weerbaar bestuur/Veilig wonen | 7 | |||
Bibliotheekmiddeln | 249 | |||
Extra capaciteit Boa's | 44 | 44 | 44 | 44 |
Wet kwaliteitsborging bouw | 48 | |||
Antodiscriminatie voorzieningen | 12 | |||
Wet betaalbare huur | 50 | 28 | 22 | 20 |
Work in Nederland | 287 | 287 | ||
Impulsbudget sociale infrastructuur | 475 | 475 | 475 | 475 |
Stelposten | ||||
Onder uitputting BCF (inclusief verhoging) | 1.300 | 1.300 | 1.300 | 1.300 |
Totaal | 182.861 | 187.240 | 186.081 | 191.712 |
Lokale heffingen (waarbij de besteding niet gebonden is)
Het belastingplan Meierijstad 2017 heeft als lange termijn visie een sober, duurzaam en robuust belastingpalet voor de gemeente Meierijstad. Deze visie vertaalt zich concreet in een optimaal te benutten belastingareaal, in stabiele en nauwkeurig voorspelbare belastingopbrengsten, in een afname van fout- en fraudegevoeligheid en dat tegen zo minimaal mogelijke maatschappelijke kosten van het heffen en innen van belastingen (de zogenaamde perceptiekosten).
De geraamde opbrengsten kunt u vinden in paragraaf Lokale heffingen.
Dividend
Jaarlijks ontvangt de gemeente dividend van de BNG. De gemeente Meierijstad beschikt over 120.237 aandelen BNG. De hoogte van het dividend is afhankelijk van de winst en wordt vastgesteld in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders BNG. In de begroting nemen we het gemiddelde van het uitgekeerde dividend over de laatste drie jaren als uitgangspunt in dit geval € 287.266.